Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã được giao nhiệm vụ nghiên cứu việc phát hành một loại tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC). Đáng chú ý, Viettel và Mobifone đã được chọn tham gia chương trình thí điểm, mở ra các cơ hội lớn cho cả hai doanh nghiệp trong hệ sinh thái tài chính kỹ thuật số.
Cơ hội từ CBDC: Tính minh bạch, tiết kiệm và khả năng cạnh tranh toàn cầu
Cho đến nay, hơn 130 quốc gia đã nghiên cứu hoặc thí điểm các loại tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương. Trung Quốc đã ra mắt E-CNY, Bahamas đã giới thiệu đồng đô la cát và Nigeria đã tung ra E-Naira. Trong khi đó, Liên minh châu Âu, Nhật Bản và Hoa Kỳ đang tăng tốc thử nghiệm.
Quyết định của Việt Nam về việc phân công Ngân hàng Nhà nước để nghiên cứu xác định tín hiệu CBDC không ở lại xu hướng toàn cầu.
Nếu được triển khai thành công, CBDC có thể mang lại nhiều lợi ích. Nó sẽ tăng tính minh bạch của giao dịch, giúp chống rửa tiền và giảm nền kinh tế bóng tối.
Nó cũng có thể giảm chi phí xã hội bằng cách giảm nhu cầu in, vận chuyển và đảm bảo tiền mặt vật lý.
Hơn nữa, CBDC sẽ thúc đẩy sự bao gồm tài chính, cho phép mọi người ở các khu vực hẻo lánh truy cập các dịch vụ tài chính chỉ bằng điện thoại thông minh.
Cuối cùng, bằng cách thiết lập khung hợp tác song phương, Việt Nam có thể giảm sự phụ thuộc vào ngoại tệ trong thanh toán quốc tế.
Những gì Viettel và Mobifone đạt được từ sự tham gia
Sự lựa chọn của Ngân hàng Trung ương về Viettel và Mobifone cho phi công phản ánh sự tin tưởng và công nhận vai trò chiến lược của họ trong tài chính kỹ thuật số.
Viettel, với những thế mạnh về cơ sở hạ tầng viễn thông, dữ liệu lớn và an ninh mạng, có thể tận dụng chương trình để củng cố vị trí của mình như một nhà lãnh đạo công nghệ quốc gia của người Hồi giáo trong khi mở rộng sang các dịch vụ tài chính kỹ thuật số.
Đối với Mobifone, sau khi chuyển sang các dịch vụ kỹ thuật số, phi công cung cấp cơ hội tái định vị trong thanh toán kỹ thuật số và tài chính di động, mở rộng hệ sinh thái dịch vụ của mình và tăng cường lòng trung thành của khách hàng.
Bằng cách tận dụng hàng chục triệu người đăng ký di động, cả hai người khổng lồ viễn thông đều có thể phát triển các ứng dụng điện tử dựa trên CBDC và mở rộng các ứng dụng trong thương mại điện tử, giải trí và tín dụng carbon.
Họ cũng có cơ hội sử dụng dữ liệu người dùng một cách hợp pháp và an toàn để cung cấp các dịch vụ tài chính được cá nhân hóa.
Trong bối cảnh sự cạnh tranh ngày càng tăng từ những người chơi công nghệ lớn như Google, Apple và Meta trong thanh toán di động, sự tham gia của CBDC mang lại cho Viettel và Mobifone một lợi thế để bảo vệ thị phần trong nước của họ.
Hơn nữa, các bài học rút ra từ phi công này sẽ cung cấp cho cả hai công ty kinh nghiệm có giá trị để mở rộng sang thị trường ASEAN, nơi các thử nghiệm CBDC cũng đang được tiến hành.
tác động đến các ngân hàng và thị trường tài chính: Cơ hội và thách thức
CBDC chắc chắn sẽ tác động đến mô hình tài chính hiện có. Các ngân hàng thương mại có thể phải đối mặt với rủi ro của việc giảm tiền gửi, vì các cá nhân có thể giữ CBDC trực tiếp.
Tuy nhiên, nó cũng mở ra cơ hội cho các ngân hàng phát triển các dịch vụ trung gian, ví CBDC và các sản phẩm tài chính kỹ thuật số sáng tạo.
Các công ty FinTech sẽ phải đối mặt với áp lực cạnh tranh nhưng cũng có cơ hội hợp tác với Ngân hàng Trung ương và các tập đoàn lớn về thanh toán, bảo mật và tích hợp vào hệ sinh thái tài chính kỹ thuật số.
Người tiêu dùng và doanh nghiệp nhỏ sẽ được hưởng lợi từ các giao dịch nhanh hơn, an toàn hơn với phí thấp hơn, trong khi có quyền truy cập dễ dàng hơn vào thương mại xuyên biên giới.
Thách thức về mặt pháp lý, người tiêu dùng và an ninh mạng
Mặc dù đã hứa, việc triển khai CBDC tại Việt Nam sẽ không đơn giản. Một khung pháp lý rõ ràng là cần thiết để cân bằng bảo vệ quyền riêng tư với việc chống rửa tiền và phòng chống tội phạm tài chính.
Thay đổi thói quen của người tiêu dùng cũng đặt ra những thách thức, vì xã hội Việt Nam vẫn dựa rất nhiều vào các giao dịch tiền mặt. Một lộ trình dài hạn với các ưu đãi phù hợp sẽ là cần thiết.
an ninh mạng phải được ưu tiên. Ngay cả một lỗ hổng duy nhất cũng có thể gây nguy hiểm cho toàn bộ hệ thống tài chính.
Do đó,Việt Nam cần áp dụng giới thiệu CBDC theo giai đoạn và được kiểm soát trước khi ứng dụng rộng. CBDC không chỉ đơn thuần là một công nghệ; Đây là một công cụ chính sách tiền tệ được liên kết trực tiếp với sự ổn định kinh tế vĩ mô.
Với Ngân hàng Nhà nước dẫn đầu nỗ lực và sự tham gia của Viettel, Mobifone và các ngân hàng thương mại, Việt Nam có thể thành lập một nền tảng thanh toán hiện đại giúp tăng tốc tăng trưởng kinh tế kỹ thuật số và tăng cường khả năng tài chính toàn cầu của mình.
Phi công CBDC đánh dấu một cột mốc quan trọng đối với lĩnh vực tài chính Việt Nam. Nó trình bày cả cơ hội và thách thức, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa chính phủ, ngân hàng và doanh nghiệp. Nếu được triển khai thành công, CBDC có thể chuyển đổi cách người Việt Nam và doanh nghiệp tiếp cận các dịch vụ tài chính trong kỷ nguyên kỹ thuật số.
Thái Khang